Zorg om monumenten

Deze week organiseerde de gemeente samen met het Oversticht een avond voor bewoners / eigenaren van monumenten. Het thema van de avond was energiebesparing in een monumentale woning. Eigenaren van Rijksmonumenten, en daarvan hebben we ca. 300, zijn gebonden aan veel voorschriften, die voor de eigenaren van monumenten met een gemeentelijke status of geen status, niet van toepassing zijn. De bewoners van Rijksmonumenten zijn trotse bewoners, ze ervaren het als een voorrecht om in een historische boerderij te mogen wonen. De rijksmonumenten en de andere monumenten aan de Streek, de Oude Rijksweg en een deel van de gemeenteweg, vormen een uniek lint waarvan er in het land geen tweede bestaat. Dat dient behouden te worden, vindt het Rijk, de Provincie en de Gemeente. De meeste inwoners ook, maar het geeft wel steeds meer zorgen. Monumentenzorg kost geld, veel geld. De bestaande subsidieregelingen zijn sterk ingekrompen. De overheden hebben de afgelopen jaren flink bezuinigd, ook op de monumentenzorg. Je moet daarom steeds vaker geld lenen voor het onderhoud en restauratie. Veel bewoners van monumenten in onze gemeente hebben maar een bescheiden inkomen, vaak niet meer dan AOW, misschien met een klein pensioen.

Het nieuwe Nationaal Restauratiefonds verstrekt langlopende leningen met een zeer lage rente. Dat helpt je op weg, maar dan moet je wel in een erkend monument wonen. De gemeente heeft de subsidieregeling voor gemeentelijke monumenten beëindigd. Dat was een van de eerste bezuinigingen van het college dat in 2010 aantrad.

Of de nieuwe subsidieregeling van de provincie veel soelaas voor de bezitters van monumenten biedt, valt nog te bezien.

Het gaat om zijn kleine verbouwingssubsidies en grotere verbouwingsleningen. Die laatsten moeten met rente terug betaald worden. Niet duidelijk werd of de gemeentelijke monumentenbezitters hiervan ook gebruik zouden kunnen maken.

Er werden die avond door de inleiders verschillende suggesties voor energiebesparing in een monumentale woning gegeven, maar niet alle voorstellen konden in een rijksmonument worden toegepast vanwege de voorschriften van het rijk. Een voorbeeld: een raam met authentieke roeden mag niet worden voorzien van een soort voorzetraam.

Sommige oudere bezoekers hadden praktische vragen. Ze hadden brieven van de gemeente bij zich en ze wilden graag een direct antwoord, maar dat kregen ze niet.

“We zoeken het voor u uit!” Concreter kon wethouder Jan Talen, de verantwoordelijke van deze avond niet worden. Jammer!

Jippe Hoekstra, 18 januari 2014